Clustermakelaars bouwen bruggen in Onderwijsregio Rijnmond
“Er gebeurt zóveel moois op scholen. Ik wil daar aan bijdragen – niet alleen binnen mijn klaslokaal, maar juist ook in de onderwijsregio.” Aan het woord is Jamilla Ardon, docent Engels op het Maerlant in Brielle en sinds twee jaar ook clustermakelaar in Onderwijsregio Rijnmond. Als verbinder tussen scholen, besturen en professionals speelt ze een centrale rol in de ontwikkeling van de regio. En dat doet ze met enthousiasme en een duidelijke missie: de kracht van samenwerking benutten om het onderwijs te versterken.
Wie: Jamilla Ardon, docent Engels op het Maerlant in Brielle en clustermakelaar onderwijsregio Rijnmond
Actie: Verbindt scholen en teams rond professionalisering, samenwerking en innovatie
Waar: Onderwijsregio Rijnmond
Versterkt: Samenwerking, professionalisering en behoud van leraren
In Onderwijsregio Rijnmond vervullen clustermakelaars een sleutelrol in het versterken van regionale samenwerking. Doordat zij zelf in het onderwijs werken, weten ze wat er speelt op de werkvloer en kunnen ze snel inspelen op de behoeften van scholen. Het voorbeeld laat zien hoe deze rol bijdraagt aan professionalisering en het duurzaam versterken van het onderwijs. Zo ontstaat er een regio waar kennis gedeeld wordt, samenwerking vanzelfsprekend is en innovatie de ruimte krijgt.
Een loopbaan vol ontwikkeling
Jamilla begon haar loopbaan als docent Engels, volgde een master Onderwijswetenschappen en pakte al snel verschillende rollen op binnen haar school. "Ik begeleidde startende leraren, schreef mee aan het burgerschaps- en ICT-beleid en werd daarnaast sectieleider Engels. Zo raakte ik steeds meer betrokken bij bredere thema’s. Toen de kans kwam om clustermakelaar te worden, hoefde ik niet lang na te denken."
Haar verhaal laat zien hoe veelzijdig een loopbaan in het onderwijs kan zijn. "In het onderwijs kun je blijven groeien. Je staat niet stil, er is altijd ruimte om bij te leren of nieuwe rollen op te pakken. Dat maakt het vak juist zo rijk."
Wat doet een clustermakelaar eigenlijk?
Onderwijsregio Rijnmond is opgedeeld in meerdere clusters, elk met een eigen clustermakelaar. Zij zijn letterlijk de ‘makelaars’ tussen vraag en aanbod binnen de regio: van professionalisering tot innovatie en samenwerking. “We brengen scholen en mensen bij elkaar die van elkaar kunnen leren. Soms gaat het om het opzetten van een netwerk voor startersbegeleiding, een andere keer om het ontwikkelen en begeleiden van een loopbaanoriëntatietraject. Daarnaast werken we hard om ons regionale platform komend schooljaar te kunnen lanceren. Onze kracht zit in het schakelen: Ik sta zelf voor de klas, maar heb ook een breed overzicht van wat er speelt in de regio.”
Dat directe contact met de werkvloer maakt het verschil, benadrukt Jamilla. “Een projectleider of beleidsmaker staat soms te ver af van de dagelijkse praktijk. Wij hebben de lijntjes kort, weten wat er speelt en kunnen snel schakelen.”
Van plan tot praktijk
Een goed voorbeeld van de impact van het clustermakelaarschap is de samenwerking die Jamilla tot stand bracht tussen twee praktijkscholen. “Ze werkten los van elkaar, maar hadden vergelijkbare uitdagingen,” vertelt ze. “Een praktijkschool is toch vaak een beetje een ondergeschoven kindje – het zijn scholen die werken met een heel specifieke doelgroep, en er zijn er simpelweg niet zoveel van.” Toevallig bleek dat ook een collega-clustermakelaar verantwoordelijk was voor een praktijkschool. “Beide scholen gaven los van elkaar aan: we werken wel samen binnen ons eigen bestuur, maar we zouden het zó waardevol vinden om ook te kunnen sparren met een andere praktijkschool die met dezelfde problematiek te maken heeft. Die verbinding konden wij leggen.” Door de scholen met elkaar in contact te brengen, ontstond er een sterke en blijvende samenwerking. “Die mensen spreken elkaar nog steeds regelmatig,” zegt Jamilla. “Ze delen ervaringen, overleggen veel met elkaar en versterken elkaar echt. Zonder dat netwerk – en zonder die eerste ontmoeting via ons – was dat misschien nooit van de grond gekomen. Dat is precies waar wij als clustermakelaars het verschil kunnen maken.”
Ook werkt Jamilla aan een regionaal professionaliseringsaanbod. "We ontwikkelen een overzicht waarin scholen kunnen zien waar andere scholen goed in zijn. Zo kunnen ze gericht contact leggen en van elkaar leren – zonder dat iedereen het wiel opnieuw hoeft uit te vinden."
Samen sterker in Rijnmond
Onderwijsregio Rijnmond heeft te maken met stevige personeelstekorten, zeker in de stedelijke gebieden rondom Rotterdam. Desondanks is de sfeer positief en oplossingsgericht. “Wat ik zo mooi vind, is dat we als regio echt schouder aan schouder staan. We denken niet in concurrentie, maar in gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dat voel je in alles wat we doen.”
Het clustermakelaarschap is inmiddels stevig ingebed in de regio. Het Rijnmondse initiatief krijgt ook belangstelling van andere onderwijsregio’s die benieuwd zijn naar de werkwijze. “We zijn klein begonnen en werken nu met een team van zeven mensen binnen onze programmalijn. Daarvan zijn drie clustermakelaars, twee projectleiders en enkele collega’s die verantwoordelijk zijn voor DOKRijnmond, ons regionale platform. Samen zijn we continu bezig met verbinding leggen, inspireren, en zorgen dat goede ideeën ook echt landen op scholen.”
Blik op de toekomst
De rol van clustermakelaar groeit mee met de uitdagingen in de regio. De komende tijd wordt ingezet op het versterken van schoolteams door het aanstellen van professionaliseringscoördinatoren binnen elke school. "Zij worden ons verlengstuk in de school. Zo krijgen we nog beter zicht op wat er leeft én kunnen we gerichter ondersteunen."
Naast professionalisering wordt ook strategisch personeelsbeleid (SHRM) steeds belangrijker. Clustermakelaars vervullen hierin een brugfunctie: ze halen signalen op vanuit scholen en vertalen deze naar de regionale aanpak rond werving, behoud en doorontwikkeling van personeel. “We denken mee over hoe we mensen niet alleen binnenhalen, maar ook binnen hóuden – en hoe we het werk aantrekkelijk en toekomstbestendig houden.” Jamilla ziet het als haar missie om het onderwijs beter te maken – samen met anderen. “Er zijn zóveel kundige mensen op scholen. Als we die kennis beter delen, maken we allemaal een sprong vooruit. En dat begint vaak gewoon met één goed gesprek.”
Een netwerk met impact
Hoewel de impact van het clustermakelaarschap lastig in cijfers is te vatten, is het effect zichtbaar in de regio. Scholen weten elkaar sneller te vinden, nieuwe netwerken ontstaan en docenten voelen zich meer gesteund in hun ontwikkeling.
“Uiteindelijk hoop ik dat we als makelaars over een paar jaar overbodig zijn,” zegt Jamilla met een glimlach. “Want dan weten scholen elkaar zó goed te vinden, dat onze verbindende rol niet meer nodig is. Maar tot die tijd blijf ik me er met volle overtuiging voor inzetten.”